Edelmetaal: waardevolle metalen die hun glans behouden

Waarom edelmetalen zo bijzonder zijn

Metalen zitten overal om ons heen, maar sommige zijn extra speciaal. Edelmetalen hebben eigenschappen die ze verschillend maken van gewoon ijzer of staal. Ze reageren bijna niet op zuurstof of water. Daardoor gaan ze niet snel roesten of verkleuren. Een ring van goud blijft bijvoorbeeld jarenlang mooi, zelfs wanneer je deze vaak draagt. Dit geeft ook andere voordelen: restauratoren in musea kiezen bijvoorbeeld bewust voor edelmetalen wanneer ze iets willen bewaren voor de toekomst. Spullen van zilver, platina of goud kunnen er eeuwen later nog net zo uitzien als op de dag dat ze gemaakt zijn. De glans en kwaliteit blijven behouden, wat deze metalen extra bijzonder maakt.

Bekende soorten edelmetaal en hun gebruik

Goud is misschien wel het meest bekende edelmetaal. Mensen maken er sieraden van, slaan munten ervan en bewaren spaargeld in de vorm van goudstaven. Ook zilver is erg bekend. Dit metaal zien we terug in bestek, sieraden en munten. Platina wordt vaak gebruikt voor duurdere ringen, zoals trouwringen, maar ook in de industrie, bijvoorbeeld in auto’s. Naast deze drie zijn er nog andere metalen die onder deze groep vallen. Palladium en rhodium worden bijvoorbeeld in sommige auto-onderdelen en elektronica gebruikt. Hun bijzondere eigenschappen maken ze geschikt voor plekken waar slijtvastheid en duurzaamheid belangrijk zijn. Hoewel deze metalen zeldzamer en duurder zijn dan bijvoorbeeld koper of ijzer, zijn ze juist daarom zo geliefd.

De waarde van edelmetalen in de economie

Veel mensen bewaren hun geld graag in edelmetalen. Omdat goud, zilver en platina hun waarde vaak goed behouden, zien ze deze metalen als een veilige vorm van sparen. In onzekere tijden kopen mensen graag een stukje zekerheid in de vorm van een goudstaafje of een zilveren munt. De prijzen van deze metalen kunnen schommelen, afhankelijk van vraag en aanbod op de wereldmarkt. Toch gaan edelmetalen doorgaans minder snel omlaag in prijs dan bijvoorbeeld aandelen. Daarom worden ze gezien als een soort bescherming. Banken en overheden kopen soms grote hoeveelheden goud, zodat ze een reserve hebben als er economische problemen ontstaan. In de geschiedenis waren geldbiljetten zelfs gekoppeld aan echte goudvoorraden. Zo zie je dat edelmetalen niet alleen mooi zijn, maar ook belangrijk in het financiële systeem.

Sieraden, technologie en nog veel meer

De meeste mensen denken bij edelmetaal vooral aan sieraden om hun pols, in de oren of om de nek. Toch worden deze bijzondere metalen ook buiten de juwelierszaak veel gebruikt. In moderne elektronica vind je kleine beetjes goud, omdat het metaal goed stroom geleidt én niet aangetast wordt door de lucht. Telefoons, computers en zelfs sommige auto-onderdelen bevatten stukjes edelmetaal. Platina en palladium spelen een rol in auto’s met katalysatoren, waardoor schadelijke stoffen minder worden. Zilveren contactpunten in schakelaars en stekkers zorgen voor goede verbindingen. Zelfs in geneeskunde wordt soms goud of platina gebruikt, bijvoorbeeld in tandheelkunde of bij operaties. Hierdoor komen we dit soort metalen op nog meer plekken tegen dan je misschien zou verwachten.

Meest gestelde vragen over edelmetaal

• Wat zijn voorbeelden van edelmetaal?

  Voorbeelden van edelmetaal zijn goud, zilver, platina, palladium en rhodium. Deze metalen zijn geliefd vanwege hun glans en omdat ze niet snel rosten of dof worden.

• Waarom gebruiken mensen edelmetalen voor sieraden?

  Mensen gebruiken edelmetalen voor sieraden omdat deze metalen hun kleur en kwaliteit lang behouden. Goud en zilver gaan tientallen jaren mee zonder te verkleuren of te roesten.

• Waarvoor worden edelmetalen gebruikt buiten sieraden?

  Behalve voor sieraden worden edelmetalen gebruikt in elektronica, auto’s, en soms in de geneeskunde. In elektronica zijn kleine beetjes goud of zilver nodig door hun goede geleiding en doordat ze niet snel beschadigen.

• Hoe weet je of iets van edelmetaal is gemaakt?

  Je kunt meestal aan een keurmerk of stempel in het metaal zien of iets van edelmetaal is gemaakt. Juweliers en vakmensen controleren dit vaak met speciale testmiddelen.

• Blijft de waarde van edelmetaal altijd hetzelfde?

  De waarde van edelmetaal kan schommelen, want de prijs hangt af van de markt. Maar in vergelijking met veel andere spullen of beleggingen blijft hun waarde vaak beter behouden.